Negenennegentig procent van alle micro organismen zitten in onze darm (en nee, op andere plaatsen zitten er niet heel weinig, in de darmen zitten er gewoon heul veul!).
De meeste bacteriën zijn onschadelijk en zelfs nuttig. Er zitten er zon honderd biljoen in onze darm, waar ze tot 2 kilo wegen. En in 1 gram poep zitten meer bacteriën dan er mensen op aarde leven. (hahah wtf! echt?! WOEHOI!)
Ik las het boek De mooie voedselmachine, de charme van je darmen van Giulia Enders. Echt, ik zou willen dat ik na 1 keer lezen het hele boek uit mijn hoofd kende EN dat ik het in vogelvlucht aan jullie vertellen kon. Maarja, zowel het eerste als het laatste is niet echt haalbaar ;-). Ik zal het nog regelmatig terug pakken en opnieuw lezen en lezen en doen. Op de achterkant staat:
” Als je lekker in je vel wilt zitten, gezond oud wilt worden en gelukkiger wilt leven, moet je goed voor je darmen zorgen. Die zijn de belangrijkste adviseur van ons brein. Een verkeerde balans in je darmflora kan zelfs samenhangen met overgewicht, depressie, alzheimer en allergieën.”
En omdat ik het gevoel had dat ik niet zo goed gezorgd had voor mijn darmflora en dat deze behoorlijk op de hobbel was (lees; overbevolkt met slechte bacteriën), dook ik dit boek in en kwam uit bij de pro- en prebiotica.
We krijgen elke dag vele miljard levende bacteriën binnen. Het grootste gedeelte kennen we niet, waarschijnlijk doen ze niets slechts offffff iets goeds wat we nog niet weten ;-). Er is een heel klein deel van de bacteriën die we helemaal gecontroleerd hebben en die ‘goed’ zijn verklaard; de probiotica.
Waarom zijn probiotica bacterien nou goed voor je?
A. Veel probiotische bacterien zorgen goed voor je darm. Zij produceren een klein vetzuur (butyraat) waarmee ze de darmwand verzorgen en balsemen. Verzorgde darmvlokken zijn veel stabieler en groter dan onverzorgde… hoe grote je darmvlokken, hoe beter je voeding, vitaminen en mineralen kunt opnemen. Hoe stabieler je darmvlokken, hoe minder afval ze doorlaten. Dus: meer voedingsstoffen en minder schadelijke stoffen.
B. Goede bacteriën beschermen je darm (hun eigen woonplaats). Ze verjagen vreemde bacteriën in hun nabije omgeving (bv. door de productie van kleine hoeveelheid anti-biotica en afweerstoffen, of door gebruik van verschillende zuren) of ze pikken het eten van de slechte bacteriën en zorgen ze er zo voor dat de boosdoeners verdwijnen.
C. Bacteriën werken samen met onze darm en zijn immuun cellen, zo krijgt ons lichaam steeds goede feedback en gaat het aan de hand van die informatie bepaalde stoffen produceren, harder aan het werk of juist ontspannen.
Een gezonde darm bevat veel probiotische bacteriën, maar het kan zijn dat deze strijdertjes worden aangevallen door bv; antibiotica, slechte voeding, stress, ziekte, enz. Dan zijn je darmen minder goed verzorgd en zorgen zij dus minder goed voor ons! Dan kun je bij de apotheek (of drogisterij, of op het world wide web ;-)) terecht. Het helpt goed tegen diarree, zijn goed bij een verminderd immuunsysteem (dus als je vaak verkouden bent, kan het heel nuttig zijn eens probiotica te gebruiken!) en mogelijk bieden bepaalde probiotica ook bescherming tegen allergieën.
Er zijn ook onderzoeksgebieden die hebben laten zien dat probiotica werken bij bijvoorbeeld spijsverteringsproblemen, ontstoken gewrichten, diabetes, lactose-intolerantie, overgewicht of bijvoorbeeld reisdiarree.
Nu is het alleen niet zo dat er een stammetje bacteriën bekend is dat helpt voor spijsverteringsproblemen, onderzoek wat betreft bacteriën staat echt nog in de kinderschoenen en eigenlijk moet je zelf een beetje proberen welke bacteriën voor jou werken. Goed het etiket lezen van je potje, uitproberen en wanneer het na 4 week geen gewenst effect heeft, andere stammetjes proberen. Altijd ongeveer 4 week proberen en altijd voor de houdbaarheidsdatum opmaken (anders zijn er niet meer genoeg bacties in leven om iets in je darm te kunnen bewerkstelligen). Er zijn wel al bacteriën bekend die beter werken voor je immuunsysteem of die juist beter zijn in het verjagen van diarree, dus informeer daar altijd even naar.
Zodra je de probiotica niet meer dagelijks inneemt, verdwijnen ze ook meestal weer uit onze darm; elke darm is anders en daar is een heel team aan het werk om je darm jouw darm te houden, dus als er nieuwkomertjes bijkomen hebben die niet zo veel te vertellen.. als je stopt met de probiotica, moet je eigen flora het werk voortzetten.
En daar komen de prebiotica om de hoek: het bevorderen van goede bacteriën door het eten van bepaalde voeding. Ergens in de darm moeten goede bacteriën aanwezig zijn en door prebiotisch voedsel te eten, stimuleer je deze dan. Zo worden ze steeds sterker en krijgen ze steeds meer macht tegenover de slechte bacties.
Voedingsvezels* zijn eigenlijk alles wat wij niet in de dunne darm op kunnen nemen. Deze vezels komen (onverteerd) in de dikke darm aan en de bacteriën daar zijn er GEK op. Door veel vezels te eten, voedt je dus je bacteriën, die op hun beurt daardoor vitamines en vetzuren produceren of het immuunsysteem aan het werk zetten. Giulia geeft een paar prebiotische gerechtjes: aardappel of witlof salade. Ze vertelt me dat de goede bacteriën houden van lelieachtige planten (zoals prei asperge ui en knoflook), planten uit de compositenfamilie (zoals witlof, aardpeer, schorseneren of artisjok), of resistent zetmeel (ontstaat als je aardappelen of rijst eerst kookt en daarna afkoelt SALADE dus) (bij het afkoelen kristalliseert het zetmeel namelijk en daarom is het minder goed verteerbaar.. dus blijft er meer over voor je bacterievriendjes in je dikke darm.
Op dit moment neem ik dus dagelijks 1-2 capsules met levende wezentjes (haha best bizar idee als je er goed over nadenkt 😉 en probeer ik zo prebiotisch mogelijk te eten. Zuurkool, witlof, afgekoelde rijst, prei, knoflook en zelfs weer kefir. Yes babies.
Een evaluatie volgt over een week of wat :).
(Btw; kies zelf je probiotica, er zijn er een boel verschillende op de markt. Wat ik begrijp van Giulia en haar boek is dat het slim is een mix van verschillende stammen te proberen.. deze van gr8 zijn bij Body en Fit het goedkoopst, maar er zijn er TIG overal).
*we kennen verschillende vezels; oplosbare en onoplosbare. De onoplosbare zijn de meest bekende: die worden zelfs niet door onze bacteriën gegeten en zorgen door irritatie van de darmwand (waardoor productie van slijm en beweging) voor de darmperistaltiek. De oplosbare worden door die micro beestjes gegeten en zijn dus de prebiotica waar hier over wordt gesproken.
hic et nunc et ubique 